Anısına: Michel Legrand

1932’de Paris’te dünyaya gelen Legrand, eğitimini Paris konservatuarında; Leonard Bernstein ve Philip Glass gibi isimleri de yetiştiren ünlü besteci Nadia Boulanger’nin öğrencisi olarak tamamladı. Klasik müzik eğitimi almış olmasına karşın orkestra şefliği yapan babası Raymond Legrand’ın Francis Lemarque, Tino Rossi ve Georges Guétary gibi isimlerle çalışması nedeniyle popüler müziğe de yabancı değildi. Ellili yıllarda Henri Salvador, Jacqueline François ve Maurice Chevalier gibi isimlere piyanosuyla eşlik etti. Altmışların ortasından itibaren kendisi de şarkı söylemeye başladı ve Eddy Marnay (La valse des lilas, Les Grands Musiciens) ve Jean Dréjac’a (Comme elle est longue à mourrir ma jeunesse) ait eserleri seslendirdi. Yine aynı dönemde Nana Mouskouri ile düetlere (Quand on s’aime) imza attı.

Besteci olarak şansonlara kendini hemen belli eden bir caz tınısı katıyordu Legrand, bu şekilde Claude Nougaro’nun kariyerinin ilk yıllarında kaleme aldığı Le Cinéma, Le rouge et le noir ve La chanson gibi eserleri müziğe kazandırdı. Sanatçı, 2005 yılında bir önceki yıl hayata veda eden arkadaşı anısına onunla birlikte yazdığı şarkıları seslendirdiği “Legrand Nougaro”’ adlı albümü yayınlayacaktı.

Michel Legrand, aranjör olarak “big band” adı verilen büyük orkestralara ayrı bir önem veriyor ve insan sesini orkestranın bir parçası olarak görüyordu. 1954’te ilk film müziğini Henri Verneuil’ün Les Amants du Tage adlı romansı için bestelemişti, altmışlı yıllardaysa Yeni Dalga akımı yönetmenleriyle çalıştı. Önce François Reichenbach’ın L’Amérique insolite (1960), daha sonra da Jean-Luc Godard’ın Une femme est une femme (Kadın kadındır-1961) adlı filmlerinin müziklerine imza attı. 1961 yılına ait bir başka film olan Lola’dan itibaren ise Jacques Demy ile çalışmaya başladı. Bu filmdeki La chanson de Lola adlı bestesinin sözleri ise aynı zamanda Demy’nin eşi olan Agnès Varda’ya aitti. 1962’de bu kez Varda’nın Cléo de 5 à 7 adlı filminin müziklerini besteleyen Legrand, bu filmde aynı zamanda oyuncu olarak da çıkmıştı karşımıza. Altmışların ortasından itibaren Jacques Demy’nin Les Parapluies de Cherbourg (Cherbourg Şemsiyeleri-1964) ve Les Demoiselles de Rochefort (Tatlı Günler-1967) adlı filmleri aracılığıyla, müzikal kavramına bambaşka bir boyut getirdi. Bu iki filmle aynı zamanda Fransız sinemasında “konuşmalı şarkı” olarak adlandırılabilecek yeni bir tarz da yaratan sanatçı, bu sayede de Dünya çapında bir üne kavuşarak rotayı Hollywood’a çevirdi.

Altmışların sonunda Hollywood’da Orson Welles, Sydney Pollack, Norman Jewison, Clint Eastwood ve Robert Altman gibi isimlerle çalışan usta müzisyen, 1968’de Jewison’un The Thomas Crown Affair (Kibar Soyguncu) filmi için bestelediği The Windmills of Your Mind (Les moulins de mon cœur) isimli şarkıyla “En İyi Şarkı” dalında Oscar ödülüne layık görüldü. 1972’de Robert Mulligan’ın Summer of ’42 (Yaz Günüydü) filminde aynı ödülü bu kez de “En iyi Müzik” dalında kazandı. 1970’te başrolünü yine Catherine Deneuve’ün oynadığı Peau d’âne – Eşek Derisi adlı filmin orijinal müziklerine imza atan Legrand. 1971-1975 yılları arasında, yirmi yedi kez aday olduğu Grammy ödüllerinden beşini kazanırken yine bu dönemde altı kez Altın Küre'ye aday göstertildi. 1983’te gösterime giren Barbra Streisand imzalı Yentl adlı film de tek Oscar’ına yine Legrand imzalı müzikleri sayesinde kavuşacaktı. Yine aynı yıl Irvin Kershner’ın Never Say Never (Asla Asla Deme) isimli Bond filminde de besteci olarak yer alan sanatçı, bu serinin müziklerini yapan ilk -ve şimdilik- tek Fransız müzisyen olarak sinema tarihindeki yerini aldı.

Doksanlı ve iki binli yıllarda popüler müziği de ihmal etmeyen Legrand, 1990’da Casino de Paris’de, 1985 tarihli “Vertigo” adlı albümde birlikte çalıştığı Jean Guidoni ile aynı sahneyi paylaştı. 2009’da Kanadalı müzisyen Mario Pelchat, 2013’te de opera sanatçısı Natalie Dessay ile ortak albümlere imza attı. 2015’te Charles Aznavour (Les moulins de mon coeur), Brigitte (La chanson des jumelles), Hélène Ségara (La valse des lilas) ve Vincent Niclo (Un parfum de fin du monde) gibi meslektaşlarına piyanosuyla eşlik ettiği “Michel Legrand et ses amis” adlı albümü yayınlayan sanatçının bu albümdeki bir başka konuğu da Jacques Dutronc ile Franoçise Hardy’nin oğlu Thomas Dutronc’du. Dutronc bu albümde, sözleri Claude Nougaro imzalı bir Legrand bestesini seslendirmişti. Alcatraz adlı bu parçada evlilik hayatını bir hapishane benzetiyordu Nougaro ve “Tıpkı Alcatraz’daki mahkumlar gibi ben de senin gözlerinin ve kollarının hapsindeyim, bunu unutmayayım diye bu çizgili pijamayı bana hediye eden sensin, oradan kaçmak da seni terk etmek kadar çılgınca, orada silahları çekerler, alarmlar çalar, burada da sen gözyaşlarını kullanırsın” diyordu şarkısında.

Michel Legrand’ın ölümünün ardından Les Inrocks dergisi geçtiğimiz hafta piyasaya çıkan sayısını ona adadı. Dergide, sanatçının hayat hikayesinin yanı sıra Catherine Deneuve, Juliette Armanet, Emile Sornin ve Calypso Valois gibi isimlerle, onun hakkında yapılan röportajlar da yer alıyordu. Kendisiyle birçok filmde çalışan Deneuve: "Onu hayalci, hassas ve son derece romantik biri olarak hatırlayacağım" diyordu. Juliette Armanet ise albümünün kapağında taktığı tacın Les Parapluies de Cherbourg filmine doğrudan bir gönderme olduğunu belirtiyor ve bu filmle Michel Legrand’ın yeni bir tarz icat ettiğini belirtiyordu. Ayrıca geçtiğimiz yıl düzenlenen Cannes Film Festivalinde Les moulins de mon cœur’ü seslendirmekten duyduğu heyecanı da dile getiriyordu genç sanatçı.